Poszukiwanie pracy nie jest łatwym zadaniem. Rzetelna ocena własnych kompetencji, odnalezienie najlepszej ścieżki kariery, zidentyfikowanie stanowisk odpowiadających naszym oczekiwaniom i kompetencjom, wyszukanie firm oraz ogłoszeń o pracę, przygotowanie zindywidualizowanych dokumentów aplikacyjnych, przygotowanie się do rozmowy i przejście przez nią. Nieprzypadkowo mówi się, że poszukiwanie pracy często jest jak praca - zajmuje dużo czasu, wymaga energii oraz specyficznych umiejętności. Według badań rekruterzy poświęcają średnio na pierwszą analizę 1 CV 6 sekund. Mając tę świadomość, kandydaci poszukujący pracy powinni zrobić wszystko, aby to właśnie ich dokumenty przeszły przez pierwszy etap, aby rekruter chciał zapoznać się z nimi dogłębnie. Nie zawsze jest to prosto. Istnieją na szczęście rozwiązania technologiczne, które mogą być w tym procesie realnym wsparciem.
Sztuczna inteligencja już dzisiaj zmienia wiele miejsc pracy i procesów. Nie inaczej jest z rekrutacją i poszukiwaniem pracy. Narzędzia oparte o sztuczną inteligencję i duże modele językowe (LLM) mogą być ogromną pomocą w tym procesie zarówno dla młodych absolwentów, jak i doświadczonych specjalistów.
Zanim zagłębimy się w konkrety, warto zrozumieć, czym jest AI i jakie otwiera przed nami możliwości. Na potrzeby tego artykułu skupimy się na tzw. Wąskiej sztucznej inteligencji, a dokładnie dużych modelach językowych, które są wykorzystywane w takich narzędziach, jak ChatGPT, czy Microsoft Copilot. AI to nie tylko narzędzia usprawniające codzienne zadania, ale także potężne wsparcie w analizie rynku pracy, optymalizacji dokumentów aplikacyjnych oraz przygotowaniu do rozmów kwalifikacyjnych. Możemy je wykorzystać do analizowania, pisania i redagowania tekstów, poszukiwania pomysłów, a w przypadku aplikacji mobilnej ChatGPT również do symulacji rozmowy głosowej.
Jak AI może pomóc w poszukiwaniach pracy:
- Analiza ogłoszeń o pracę: AI może szybko przeanalizować ogłoszenia i wskazać te najbardziej zgodne z naszymi umiejętnościami i doświadczeniem.
- Optymalizacja CV i Listów Motywacyjnych: Za pomocą AI możliwe jest generowanie, redagowanie oraz dostosowywanie życiorysów i listów motywacyjnych do specyficznych wymagań pracodawców.
- Przygotowanie do rozmów kwalifikacyjnych: Sztuczna inteligencja może przeprowadzić symulacje rozmów, oferując feedback i sugerując najlepsze odpowiedzi na potencjalne pytania.
Wszystkie powyższe punkty poruszymy w niniejszym artykule, najpierw jednak warto omówić fundamentalne zasady korzystania z narzędzi opartych o LLM. Praktyczne korzystanie z narzędzi opartych o duże modele językowe, takich jak ChatGPT jest bowiem o wiele łatwiejsze, jeżeli mamy świadomość tego, jak działają i jakie mają ograniczenia.
Interfejs tego typu rozwiązań pozwala na wpisywanie zapytań, na które model przygotowuje odpowiedź. Zapytania te, nazywane promptami, są podstawowym, prostym i dostępnym dla każdego sposobem korzystania ze sztucznej inteligencji nawet dla osób, które nie mają wiedzy technicznej. Nie musimy w tym przypadku wykorzystywać bowiem żadnego języka programistycznego. Dzięki charakterystyce rozwiązań LLM, możemy posługiwać się językiem naturalnym, czyli takim jakiego używamy każdego dnia. Nie oznacza to jednak, że możemy oczekiwać idealnych rezultatów, przy nieoptymalnym zapytaniu. Właśnie dlatego tak wiele mówi się w ostatnich miesiącach o tzw. promptowaniu, czyli odpowiednim przygotowywaniu zapytań. Musimy bowiem pamiętać, że od jakości naszego zapytania, zależy jakość odpowiedzi.
Oto kilka wskazówek, jak efektywnie korzystać z tego typu technologii:
1. Opisz/Dodaj Kontekst:
Zawsze dostarczaj jak najwięcej informacji o swojej sytuacji i potrzebach. Im bogatszy i bardziej szczegółowy kontekst, tym bardziej trafne i użyteczne będą odpowiedzi. Na przykład, jeśli poszukujesz pracy w sektorze IT, określ swoje specjalistyczne umiejętności i doświadczenie w tej branży.
2. Dodaj Rolę:
Przed rozpoczęciem interakcji, poinformuj model, jaką rolę ma pełnić. Możesz kazać mu działać jak doświadczony rekruter, konsultant kariery lub nawet potencjalny pracodawca. To pomaga skierować algorytmy do generowania odpowiedzi, które są najlepiej dostosowane do twoich potrzeb.
3. Określ instrukcję działania:
Wyraźnie zdefiniuj, co chcesz, aby model zrobił. Czy ma przeanalizować Twoje CV? A może przygotować listę typowych pytań rekrutacyjnych na dane stanowisko? Konkretne instrukcje pomagają modelowi lepiej zrozumieć oczekiwania i dostarczyć potrzebne informacje.
4. Podawaj przykłady (Uwaga!):
Używanie przykładów może znacznie zwiększyć dokładność odpowiedzi, ale bądź ostrożny, jakie informacje dzielisz. Niektóre dane, zwłaszcza te osobiste lub poufne, mogą być nadużyte. Zawsze zastanów się dwa razy, zanim udostępnisz wrażliwe treści.
5. Pozostaw przestrzeń na dopytanie:
Zachęcaj model do zadawania pytań, jeśli potrzebuje więcej informacji. To może prowadzić do głębszego zrozumienia problemu i lepszych wyników.
8. Uważaj na prywatność danych oraz halucynacje:
Modele językowe mogą generować nieistniejące informacje (tzw. halucynacje) lub niewłaściwie używać udostępnionych danych. Zawsze weryfikuj otrzymane informacje i bądź ostrożny, jakie dane wprowadzasz do systemu.
9. Sprawdzaj odpowiedzi i baw się procesem:
Eksperymentuj z różnymi podejściami i zapytaniami, aby zobaczyć, które techniki dają najlepsze rezultaty. To nie tylko pomaga lepiej zrozumieć możliwości i ograniczenia AI, ale także może odkryć nowe, kreatywne sposoby wykorzystania technologii. Czasami warto zmieniać pojedyncze słowa, aby zmienić odpowiedź modelu.
Efektywne wykorzystanie dużych modeli językowych wymaga strategicznego podejścia i zrozumienia ich działania. Stosując te wskazówki, możesz maksymalizować korzyści płynące z wykorzystania AI, zachowując jednocześnie bezpieczeństwo i kontrolę nad procesem. Spróbuj różnych metod, aby znaleźć najlepsze dla siebie rozwiązania i pamiętaj o ciągłej weryfikacji wyników.
Warto zawsze mieć świadomość, że mimo wielu zalet, AI ma też swoje ograniczenia. Narzędzia te mogą generować błędne dane, sugerować nieistniejące zasoby lub przekazywać informacje w sposób zbyt ogólny. Użytkownicy powinni być krytyczni wobec otrzymywanych informacji i zawsze weryfikować ich prawdziwość.
Praktyczne wykorzystanie ChatGPT w procesie poszukiwania pracy:
1. Rola konsultanta kariery:
- Poinformuj model o swoich kluczowych umiejętnościach i doświadczeniach, proś o przygotowanie listy 10 stanowisk, które mogą odpowiadać Twojemu profilowi. Dzięki temu uzyskasz spersonalizowane sugestie, które pomogą w dalszym kierunkowaniu Twojej kariery.
- Przykład:
“Jesteś doświadczonym konsultantem kariery.
Twoją rolą jest wsparcie mnie w poszukiwaniu pracy.
Moje najważniejsze umiejętności to:
…
Poniżej opisuję moje doświadczenie:
…
Przygotuj dla mnie zestawienie 10 stanowisk, na których mogę się sprawdzić.”
2. Urealnienie odpowiedzi:
- Poproś model, by nie budził fałszywych nadziei i bazował tylko na dostarczonych informacjach, podobnie jak robiłby to doświadczony rekruter. Pamiętaj, że ChatGPT będzie dawał odpowiedzi, które powinny spodobać się użytkownikowi i może dawać odrealnione odpowiedzi, jeżeli go nie skorygujemy. Wynika to z tego, w jaki sposób został stworzony - “chce” on dawać odpowiedzi, które będą się podobały pytającemu, nawet kosztem rzetelności dostarczanych informacji.
- Przykład:
„Nie okłamuj mnie, bazuj na informacjach, które Ci przekazałem i dawaj mi informacje zwrotne tak, jak rekruter, aby nie rozbudzać niepotrzebnie moich nadziei.”
3. Analiza ofert pracy:
- Prześlij konkretne oferty pracy i zapytaj o realne szanse w rekrutacji, elementy, na które powinieneś zwrócić szczególną uwagę, oraz potencjalne słabe strony twojego profilu w kontekście danej oferty. W Microsoft Copilot możesz załączyć plik np. PDF. Podobnie z ChatGPT w wersji płatnej. Wersja darmowa umożliwia jedynie wklejenie tekstu.
- Przykład:
“Przeanalizuj poniższą ofertę i odpowiedz na pytania poniżej:
1. Jakie mam szanse w takiej rektuacji?
2. Na czym powinienem się skupić?
3. Co może być moją słabą stroną w tej rekrutacji?”
4. Tworzenie dokumentów aplikacyjnych:
- Zleć modelowi napisanie listu motywacyjnego, wykorzystując Twoje doświadczenie, edukację i umiejętności oraz informacje o pracodawcy. Jeśli powiadasz wzór listu motywacyjnego, który szczególnie z Tobą rezonuje, możesz wkleić jego treść, jako przykład dla asystenta AI.
- Przykład:
“Napisz dla mnie list motywacyjny bazując na moim doświadczeniu, wykształceniu oraz umiejętnościach i na ofercie pracodawcy.”
- Optymalizacja CV: Na podstawie przekazanych danych, kazać modelowi przygotować CV, które będzie idealnie dopasowane do konkretnej oferty pracy.
- Przykład:
“Przygotuj moje CV, bazując na przesłanym doświadczeniu, umiejętnościach i wykształceniu, aby było dopasowane do przesłanej oferty.”
5. Redagowanie tekstów:
- Poproś o ponowne napisanie listu motywacyjnego, aby był jeszcze lepszy i bardziej przekonujący.
- Przykład:
“Sprawdź raz jeszcze zaproponowany list.
Czy możesz napisać go jeszcze lepiej?
To dla mnie naprawdę ważne.”
“Przeredaguj akapit „…” aby był jak najbardziej jasny oraz efektywnie pokazywał moje umiejętności w zakresie X.
Sprawdź, czy moim profilu znajdują się jakieś luki lub niecodzienne wpisy, o które mógłbym zostać zapytany.
Zarekomenduj kluczowe umiejętności, słowa kluczowe i metryki, które powinienem umieścić w swoim CV, bazując na oczekiwaniach względem tego stanowiska.
6. Przygotowanie do rozmów kwalifikacyjnych:
- Sprawdzenie pytań: wcielając się w rolę rekrutera, model może przygotować listę pytań, które mogłyby paść podczas rozmowy.
- Przykład:
“Zostałem zaproszony na rozmowę rekrutacyjną na stanowisko [nazwa stanowiska] z takich ofertą [wklej ofertę pracy]. Jakie pytania może mi zadać rekruter podczas rozmowy?”
- Symulacja rozmowy: Wcielając się w rolę rekrutera, model może przeprowadzić z Tobą rozmowę kwalifikacyjną, dostosowując pytania do Twoich odpowiedzi i ocenić, jak dobrze radzisz sobie z zadaniami rekrutacyjnymi. Symulacje rozmowy możesz przeprowadzić również głosowo w aplikacji mobilnej, analizując później jej transkrypcję.
- Przykład:
“Wejdź w rolę rekrutera i przeprowadził ze mną przykładową rozmowę rekrutacyjną od samego początku.
- Będziemy odpowiadać po kolei. Ty zaczynasz. Dostosowuj swoje pytania do moich odpowiedzi, pamiętając o swoim celu, czyli sprawdzeniu, czy będę nadawał się na to stanowisko.”
- Feedback po rozmowie: Na zakończenie rozmowy, model powinien podać, co zrobiłeś dobrze, a co wymaga poprawy, przedstawiając wskazówki w formie punktów
Podsumowanie
Sztuczna inteligencja staje się nieodłącznym narzędziem wspomagającym kandydatów na rynku pracy. Odpowiednie wykorzystanie AI może nie tylko ułatwić znalezienie odpowiedniej pracy, ale również przygotować do przyszłych wyzwań zawodowych. Kluczowe jest jednak świadome i odpowiedzialne korzystanie z tych narzędzi, z uwzględnieniem ich możliwości oraz ograniczeń.
O autorze:
Jarek Jarzębowski - doświadczony HR-owiec, specjalizujący się w nowoczesnym, efektywnym biznesowo HR, biznesie i automatyzacji, budowaniu efektywnych zespołów oraz społeczności w świecie technologii. Pełni funkcję Head of Business&Automation Community, jest współtwórcą Konferencji LewniceHR oraz współprowadzącym Podcast Let's Try AI. W HR espresso odpowiada za strategię rozwoju, szkolenia i doradztwo z obszaru HR, technologii i biznesu.
Projekt My Digital Life jest realizowany przez Fundację Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego ze środków Microsoft w ramach inicjatywy Philanthropies for Skills and Employability.
